Ken je dat? Dat wanneer je een spannend verhaal deelt met collega’s of vrienden, men aan je lippen hangt en overtuigd is van je verhaal? Of misschien juist het tegenovergestelde; nadat je jouw verhaal hebt verteld, zie je alleen maar vragende blikken; je wordt niet begrepen. Niet iedereen heeft het natuurlijke talent om een goed verhaal te kunnen vertellen. Het vertellen van een verhaal (storytelling) is een skill, een vaardigheid. En het goede nieuws: iedereen kan het leren!

Tesselaar/Scheringa, Boom (2008) definiëren een verhaal als: “Een weergave van gebeurtenissen en/of informatie die met elkaar in verband worden gebracht.” Wat ons betreft moet een goed verhaal de juiste inhoud, vorm en authenticiteit bevatten. In de bovenstaande situaties ontbreekt het elke keer aan één van deze voorwaarden. Wij leggen je graag uit hoe je een goed verhaal maakt en geven je ook meteen een aantal tips.

Inhoud
Als je een verhaal vertelt heb je meestal al de inhoud. Dit zijn gewoon de feiten waar het verhaal op is gebaseerd. Dus wat er overblijft als je alle verpakkingen er vanaf haalt. Maar inhoud alleen is wel erg kaal en saai; het heeft meer nodig om begrepen en onthouden te worden. Wanneer je kijkt naar de inhoud van je eigen verhaal, sta dan stil bij het volgende:
– Beslis welk idee/waarde je wilt benadrukken
– Zorg voor een duidelijke en heldere boodschap (Wat is de essentie?)
– Maak problemen! (Een verhaal zonder probleem is geen verhaal)

Vorm
Als je wilt dat een verhaal goed wordt ontvangen, zorg ervoor dat je het goed verpakt. De goede vorm zorgt er namelijk voor dat je brein zich kan inleven in het verhaal. We geven je graag een voorbeeld.

“Een fietser moest uitwijken voor een auto en viel daardoor” of “De fietser kwam bij een kruising aan en moest opeens uitwijken voor een auto die van links kwam. Doordat hij moest uitwijken kwam zijn band in de tramrails en hij klapte zo over zijn stuur na….”

Als ontvanger krijg je bij de eerste zin niet echt een beeld van de situatie; er is weinig context. Bij het tweede verhaal krijg je meer context, dus kun je je ook meer inleven. Wellicht is alle essentiële informatie aanwezig in de eerste zin. De overige informatie die je in het tweede verhaal krijgt is dat wellicht niet, maar geeft wel vorm aan het verhaal, zodat je je beter kunt inleven. Je wil nu als het goed is meer horen. Wat gebeurde er toen?
– Geef je verhaal een begin, middenstuk en eind
– Minder is beter (Vuistregel: als je het in minder woorden kunt zeggen, doe dat dan ook)
– Praat eens tegen een muur! (Door hardop je verhaal te lezen weet je of het verhaal soepel loopt)

Authenticiteit
“Ja wat een leuk verhaal, maar ik weet niet of ik dit moet geloven!” Dit is iets wat je vaak hoort als er een verhaal wordt verteld of een presentatie wordt gegeven. Je moet dus zorgen dat je verhaal authentiek is. Zorg dat je verhaal bij jou past en als dit niet helemaal kan, maak het je zoveel mogelijk eigen. Bedenk hoe je het verhaal vertelt. Wat voel je, wat denk je, wat wil je bereiken? Is het echt zo? Hoe kan ik een voorbeeld geven waardoor zowel ik als de ander het beter begrijpt? Alleen dan kan je er voor zorgen dat je de mensen in beweging krijgt en jouw verhaal als betrouwbaar wordt ervaren.
– Weet wat je schrijft (Als jij al twijfels hebt over je verhaal, zal de lezer dit zeer zeker hebben)
– Beleef je verhaal (Dit is voor jou, als brenger van de boodschap, essentieel!)
– Sta achter je verhaal (Zit je echt met een probleem? Sta je achter je oplossing?)

Ons brein & storytelling
De drie elementen die hierboven zijn benoemd zijn dus belangrijk in jouw verhaal. Maar wat doet een goed verhaal met je brein? Een goed verhaal is makkelijker behapbaar. Dit komt omdat je brein gemaakt is om verbanden te leggen. Hoe makkelijker je die maakt, hoe interessanter het verhaal en hoe logischer de uitleg. Dus ook al heb je een saai verhaal met moeilijke informatie, als je het kan vertellen in een goed verhaal, dan heb je de meeste kans dat mensen het begrijpen, waarderen en onthouden.

Maar let goed op. Het brein doet nog iets interessants. Het neemt na het horen van een verhaal onbewust aan dat we alle belangrijke informatie hebben gekregen en er een oorzakelijk verband is. Als er gaten en onduidelijkheden in je verhaal zitten, worden die op een logische manier aangevuld door de ontvanger. En dit gebeurt niet altijd op de juiste manier…

Om dus een goed verhaal te vertellen moet inhoud, vorm en authenticiteit goed in balans zijn, waardoor je mensen in beweging kan brengen en het brein voorziet van de juiste informatie. Meer weten? We helpen graag.